Λεβεντογέννα Κρήτη μας
Ένα καφενείο στην οδό Πύλου στον Κολωνό άνοιξε τις πόρτες του το 1999 για τα παιδιά του κόσμου.
Τα ορφανά, τα πονεμένα, τα «παραστρατημένα», τα προσφυγόπουλα.
Αποδείχθηκε όμως πολύ μικρό για να χωρέσει τόσες ανάγκες.
Και «μεγάλωσε». Απλώθηκε στη Χίο, στο Βόλο, στην Ήπειρo.
Η «Κιβωτός του Κόσμου», η Μη Κυβερνητική Οργάνωση που δημιούργησε χωρίς σχέδιο, αυθόρμητα, ο κληρικός Αντώνιος Παπανικολάου, έγινε μια μεγάλη «αγκαλιά». Τάισε τα πεινασμένα παιδιά, έδειξε το δρόμο στα παραβατικά. Στήριξε τις ανύπαντρες μάνες, τις κακοποιημένες και φοβισμένες. Τις στέγασε, τις εκπαίδευσε.
Και έτσι ο πατέρας Αντώνιος έκανε έργο την αποστολή της Εκκλησίας. Την υποστηρικτή, την παραμυθητική, την ψυχωφελή.
Αυτή που ξεχνιέται όταν ο άμβωνας γίνεται πεδίο πολιτικού λόγου, μισαλλοδοξίας και κηρύγματος κατά του άλλου, του διαφορετικού.
«Διά πενίαν μηδενός καταφρόνει» έγραψε ο Μένανδρος, να μην περιφρονείς κανέναν για τη φτώχεια του.
Ο πατήρ Αντώνιος «ζυμώθηκε» με την έλλειψη ανέσεων. Παιδί μιας πολυμελούς οικογένειας με πέντε αδέρφια, όλα αγόρια, δεν είχε ποτέ αφθονία υλικών, είχε όμως περίσσεια συναισθημάτων.
Γι’ αυτό θα δηλώσει σε τηλεοπτική του συνέντευξη: «Το να κάνεις τον άνθρωπο να χαρεί, δεν έχει να κάνει με την τσέπη, όσο με την καρδιά και τα συναισθήματα. Ας μην τα τσιγκουνευόμαστε και ας τα μοιράζουμε παντού».
Γεννήθηκε το 1971 στη Χίο και εκεί έζησε ως παιδί. Μετά, η οικογένειά του ήρθε στη Δραπετσώνα, σε μια εργατική συνοικία, όπου οι άνθρωποι του μόχθου σηκώνονταν χαράματα για το μεροκάματο .
«Είχαν όμως μια πολύ σφιχτή αλληλεγγύη» θα πει ο πατήρ Αντώνιος. Αυτή τη δύναμη της αλληλοϋποστήριξης την εγκολπώθηκε από νωρίς. Και τη μετέδωσε, την πολλαπλασίασε και τη διοχέτευσε κυρίως στην προστασία των παιδιών.
Η οικογένειά του δεν είχε σχέση με την Εκκλησία. Εκείνος όμως έχει ιερατική κλίση. Και ακολουθεί την ιεροσύνη.
Ο π. Αντώνιος σπουδάζει αρχικά στην Παιδαγωγική Ακαδημία και μετά στη Θεολογική. «Αν θες να γίνεις ιερέας, θα ζεις για τους άλλους, όχι για τον εαυτό σου» του είπε κάποτε ένας καθηγητής του.
Και το τήρησε. Η διάθεση προσφοράς είναι μέσα του, εγγενής. Λαμβάνει μέρος σε ιεραποστολές, ταξιδεύει. Οι ιεραποστολές τον καθορίζουν. Έρχεται αντιμέτωπος με τη απόλυτη φτώχεια, εκεί που η ανθρώπινη ζωή δεν έχει καμιά αξία.
Μιλώντας στο περιοδικό People θα πει «Υπήρχε ένας χώρος με 50 ασθενείς και έπρεπε να δούμε ποιοι είχαν περισσότερες πιθανότητες να ζήσουν και αυτούς περιθάλπαμε. Σε κάποιες χώρες της Αφρικής, που είχα πάει, θυμάμαι ανθρώπους να παρακαλάνε για τη ζωή τους, κι αυτή να κοστίζει 50-100 δολάρια. Όποιος τα έδινε, μπορούσε να τους πάρει και να φύγει»..
Η ζωή του άλλαξε ριζικά, όταν χειροτονήθηκε και τοποθετήθηκε κληρικός στον Άγιο Γεώργιο Κολωνού.
Εκεί, είδε κατάματα τη φτώχεια, την παραβατικότητα και την περιθωριοποίηση.
«Αντίκρισα στον Κολωνό μια σκληρή πραγματικότητα. Μια ακραία κατάσταση. Άνθρωποι που είχαν εξάρτηση από ουσίες, παιδιά με γονείς φυλακισμένους, έφηβοι που είχαν εγκαταλείψει το σχολείο», έχει δηλώσει.
Βλέπει τα παιδιά να κάθονται στις πλατείες, την ώρα που έπρεπε να είναι στις σχολικές τάξεις και προσπαθεί να καταλάβει τι συμβαίνει.
Ο δρόμος της προσέγγισης με την άλλη πλευρά άνοιξε μέσω του αθλητισμού.
«Εγώ έκανα το βήμα προς την πλατεία. Έπαιζα μπάσκετ και αλήθεια παίζω μπάσκετ, δεν παριστάνω απλώς ότι ξέρω!» έχει πει χαριτολογώντας.
Εκεί δημιουργείται και η πρώτη ομάδα μπάσκετ από παιδιά αυτής της πλατείας.
Και χωρίς ακόμα να το γνωρίζει κανείς, σκάβονται και τα θεμέλια της «Κιβωτού του Κόσμου»…
Ο πατήρ Αντώνιος αρχικά νοικιάζει ένα μικρό καφενείο στην οδό Πύλου στον Κολωνό. Με χρήματα «ρεφενέ» από φίλους. Στην αρχή έχει δυο τρία πιάτα γεμάτα φαγητό για τα «εμπερίστατα» – κατά τον ευρέως χρησιμοποιούμενο από την Εκκλησία όρο – παιδιά.
Τα πιάτα γίνονται δέκα, είκοσι, τριάντα. Δεν αποκλείεται κανένα παιδί, καμιά, θρησκεία, κανένα χρώμα.
Η «Κιβωτός του Κόσμου» χώρεσε όλους τους αδύναμους.
«Κάποιοι λένε ότι θαύματα σήμερα δεν γίνονται. Εγώ ζω ένα θαύμα» έχει δηλώσει ο π. Αντώνιος.
Και ίσως είναι ένα μικρό θαύμα το πόσα παιδιά βρήκαν ένα χέρι βοήθειας που τα τράβηξε πριν παραστρατήσουν, πόσες άπορες και μόνες μητέρες βρήκαν μια «φωλιά» για να μεγαλώσουν με ασφάλεια τα παιδιά τους.
Η «Κιβωτός» βοηθά και δέχεται ανθρώπους ανεξαρτήτως εθνικότητας και θρησκείας. Ο π. Αντώνιος μάλιστα λεει στα παιδιά για να τα ενθαρρύνει, ότι και ο ίδιος από προσφυγική οικογένεια κατάγεται.
Υλοποιεί προγράμματα υποστήριξης, με πρώτο στόχο να βοηθήσει παιδιά να επιστρέψουν στο σχολείο και να ολοκληρώσουν τη φοίτησή τους.
Παιδιά που είχαν υποστεί κακοποίηση κάθε μορφής από τους γονείς τους ή συγγενικά τους πρόσωπα, παιδιά χωρίς όρια, βρήκαν στην Κιβωτό το κατάλληλο περιβάλλον, όπου εκτός της διαμονής και της ασφάλειας, συμμετέχουν σε προγράμματα για την επούλωση των πληγών που έχουν στις καρδιές και τις ψυχές τους.
Τα προγράμματα υποστηρίζονται από ειδικούς και επιστήμονες: Παιδοψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, παιδαγωγούς, λογοθεραπευτές, πρόσωπα φροντίδας.
«Κάθε παιδί που μεγαλώνουμε, πρώτα από όλα να απελευθερωθεί συνολικά ως προσωπικότητα από τις δύσκολες καταστάσεις που πέρασε, να νιώσει αγάπη και φροντίδα, να ξαναβρεί την χαμένη παιδικότητά του και να ζει σύμφωνα με τις ανάγκες της ηλικίας του. Πρέπει να μπορέσει να αναπτύξει μια συναισθηματικά και πνευματικά υγιή προσωπικότητα, να αναπτύσσει κοινωνικές δραστηριότητες και να λαμβάνει εκπαιδευτικά και παιδαγωγικά ερεθίσματα» είναι η φιλοσοφία της Κιβωτού.
«Άλλωστε αυτό σημαίνει Κιβωτός, ότι προστατεύει όλους χωρίς εξαιρέσεις», είπε στο Reader.gr ο πατέρας Αντώνιος.
«Δεν πρόκειται για ελεημοσύνη, αλλά για ολοκληρωμένο πρόγραμμα στήριξης».
Το ίδιο έργο υλοποιούν και οι δομές της Κιβωτού στην Περιφέρεια.
«Στο Βόλο έχουμε γεωργικό σχολείο. Εκεί τα παιδιά που φοιτούν μαθαίνουν όλα τα σχετικά με τις γεωργικές εργασίες και τελικά οι περισσότεροι γίνονται αγρότες, έχοντας σημαντικά εφόδια».
Ο εθελοντισμός είναι βασική παράμετρος για την ενίσχυση του έργου της Κιβωτού.
«Έχουμε πάνω από 3000 ενεργούς εθελοντές. Υπάρχει και αυτή η Ελλάδα, της προσφοράς και της καλοσύνης» είπε στο Reader.gr.
Η προσφορά δεν έρχεται μόνο από όσους – ευκατάστατους – θελήσουν να συνδράμουν το έργο της Κιβωτού. Καμιά φορά έρχεται και από ακόμα έναν μη δυνάμενο.
«Στην Ήπειρο μια φορά είχαμε πάει τα παιδιά σε ένα μουσείο. Έξω από αυτό ήταν μια κυρία με φτωχικά ρούχα και πουλούσε σε ένα πάγκο κάτι αναμνηστικά. Με κυνηγούσε και ήθελε να μου δώσει τις εισπράξεις της ημέρας για τα παιδιά» έχει πει ο π. Αντώνιος.
Συνοδοιπόρος η πρεσβυτέρα Σταματία
Συνοδοιπόρος του πατρός Αντωνίου, διακριτικά πάντα στο πλευρό του η πρεσβυτέρα Σταματία Γεωργαντή, κι αυτή Χιώτισσα, από το Βροντάδο.
Η σχέση της με την Εκκλησία άρχισε πολύ πριν γίνει παπαδιά. Ήταν μέλος χριστιανικών ομάδων, δίδασκε στο Κατηχητικό. Είχε μάλιστα παρουσία στο Ραδιοφωνικό Σταθμό της εκκλησίας της Χίου.
Ήταν εκείνη που αρχικά μαγείρευε για τα παιδιά που βοηθούσε η ενορία, εκείνη συνέτρεχε τις μητέρες που ζητούσαν βοήθεια.
Σε μια από τις λιγοστές της εμφανίσεις, απαθανατίστηκε να χαμογελά χαρούμενη στο πλάι του πατρός Αντωνίου τη μέρα της βράβευσής του στις Βρυξέλλες.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απονέμει κάθε χρόνο το Βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη σε πολίτες ή ομάδες πολιτών, σωματεία ή οργανώσεις που έχουν επιδείξει προσήλωση και επιτεύγματα στην προαγωγή καλύτερης αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των πολιτών των χωρών μελών της ΕΕ, καθώς και στη διευκόλυνση και προαγωγή της διασυνοριακής και διεθνικής συνεργασίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συμπεριλαμβάνεται και η πολιτιστική συνεργασία που συμβάλλει στην ενίσχυση της αντίληψης για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Θεσπίστηκε το 2008 και απονέμεται μετά από αξιολόγηση προτάσεων που κατατίθενται από ευρωβουλευτές.
Το βραβείο στον πατέρα Αντώνιο έδωσε ο επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης, ο οποίος και είχε εισηγηθεί τη βράβευσή του.
reader
